بازگشت
حمایت پارلمان قرقیزستان از تصمیم دولت برای تعطیلی پایگاه مناس
تهيه يي گزارش ازصباح تهيه يي گزارش ازصباح

بر پایه توافقنامه بین قرقیزستان و آمریکا، این توافقيکصدوهشتاد  روز پس از آنکه یکی از طرف های منعقد کننده لغو آن را مطرح کند، بی اعتبار خواهد شد. اداره مطبوعاتی قرقیزستان اظهار کرد که بر پایه توافقنامه یاد شده، پایگاه ماناس برای حفظ امنیت بین المللی و ثبات افغانستان در اختیار ارتش ائتلافی بین المللی مبارزه با تروریسم گذاشته شد. اما، اکنون نهادهای دولتی افغانستان به حالت عادی درآمده است. افزون بر این، علت دیگر تصمیم بر لغو این توافقنامه درگیری های بین ارتش آمریکا و مردم محلی است. اگر چه گفته می شود که تعطیلی پایگاه هوایی آمریکا در قرقیزستان به اختلاف دو طرف در میزان پرداختی واشنگتن به طرف مقابل است، اما این خبر هنگام دیدار مدودیف رییس جمهوری روسیه از قرقیزستان و ملاقات با همتای قرقیزی اش اعلام شد.
اعلام این خبر در این زمان مشخص حکایت از توافق دیگری میان روسیه و قرقیزستان دارد و در حقیقت قرقیزستان دست رد بر سینه آمریکا زد و آمریکایی ها باید پایگاه خود را در فققاز به سرعت جمع کنند. روسیه به مقابل صدوپنجاه میلیون دالری که آمریکا حاضر به پرداخت آن به قزقیزستان نشد، تعند کرد که صدوپنجاه میلیون دالر به صورت بلاعوص و نیز دومیلیارد دالر وام برای عمران این کشور پرداخت کند.

محافل خبری و سیاسی در روسیه و قزقیزستان اعلام کرده اند که این تصمیم دولت در مجلس نیز تصویب خواهد شد و نظامیان آمریکایی باید به سرعت خاک قزقیزستان را ترک کنند. پایگاه مناس آمریکا در قزقیزستان به هدف کمک رسانی و لوژستیکي نظامیان به افغانستان تاسیس شده بود و در حالی که رییس جمهوری افغانستان از افزایش نیروی نظامی در این کشور سخن گفته است، تعطیلی این پایگاه نخستین ضربه به وجهه نظامی و دخالت واشنگتن در دیگر کشور ها در بدو زمامداری باراک اوباما محسوب می شود.
کارشناسان قرقیزی مسأله اعطای اعتبار مالی روسیه به قرقیزستان را در قبال تعطیلی پایگاه نظامیان آمریکایی، مهم ارزیابی می کنند. زیرا با توجه به اینکه بودجه سالانه قرقیزستان که کمتر از یک میلیارد دالر می باشد، واگذاری اعتبار دو میلیارد دالری می تواند کمک شایانی به حل مشکلات مالی این کشور نماید.
مارس ساری اف کارشناس مسائل در قرقیزستان معتقد است : رئیس جمهوری قرقیزستان اکنون در شرایط سیاسی ناگواری قرار دارد و به احتمال قوی در بهار 2009 با فشار شدید مخالفین مواجه خواهد شد. به همین دلیل وی قصد دارد با استفاده از هر نوع کمک خارجی (از جمله دریافت اعتیار مالی از روسیه) مشکلات داخلی خویش را سریعاً حل و فصل نماید. برخی از منابع دولتی قرقیزستان که خواستند نامشان فاش نشود؛ می گویند معامله برچیدن پایگاه نظامیان آمریکایی در قبال دریافت اعتبار مالی میان مسکو – بیشکک جدّی است و در جریان سفر قریب الوقوع باقی اف به مسکو، موافقتنامه آن به امضاء طرفین خواهد رسید. این منابع اضافه می کنند؛ انتشار بیانیه رئیس جمهوری قرقیزستان هدف دیگری هم دارد و آن این است که بیشکک امیدوار است با اعلام زمانِ پایان حضور نظامیان آمریکایی در پایگاه هوایی مناس، رضایت مسکو را در زمینه بخشودگی بدهی صدوهشتاد میلیون دالری قرقیزستان به روسیه را نیز به دست آورد. در ماه دسامبر گذشته مقامات قرقیز گفته بودند که مشغول فراهم نمودن مقدمات بستن پایگاه آمریکایی ها در قرقیزستان هستند. زیرا از نظر روسیه پایگاه نظامی آمریکایی ها در قرقیزستان به معنی نفوذ آمریکا در آسیای مرکزی است، منطقه ای که در زمان های طولانی تحت نفوذ و سلطه مسکو قرار داشته است.
اما آمریکایی ها ادعای روس ها مبنی بر نفوذ در آسیای مرکزی را رد می کنند. در پایگاه مناس حدود 1200 نفر نیروی نظامی آمریکایی مستقر هستند. این پایگاه پس از حوادث 11سپتامبر 2001 گشایش یافت و ظاهراً هدف آن حمایت و پشتیبانی از عملیات نیروهای آمریکا و ناتو در افغانستان بوده است.

گفتنی است که در ماههای اخیر مردم قرقیزستان تظاهرات و اعتراضات وسیعی را علیه حضور نظامیان آمریکایی در کشورشان به راه انداخته و خواستار تعطیلی پایگاه نظامی مناس شده اند. شایان ذکر است پایگاه هوایی مناس در فرودگاه بین المللی مناس در حومه بیشکک واقع شده و در سال 2001 با هدف کمک به عملیّات ضد تروریستی در افغانستان راه اندازی شد و تهدید عمده ای برای این فرودگاه به شمار می رود.

تاکنون درگیریهایی بین مردم بومی و نظامیان آمریکایی در محدود پایگاه بوقوع پیوسته است. در سال 2006 یک نظامی آمریکایی با تیراندازی به سوی یک راننده کامیون، او را به قتل رساند. آمریکایی ها این اقدام جنایتکارانه سربازشان را "دفاع شخصی" توصیف کردند.

در پایان گفت و گوهای دمیتری مدودف و قربان بیک باقی اف روسای جمهوری روسیه و قرقیزستان در سوم فبروري 2009 اعلام شد که دولت قرقیزستان تصمیم گرفته است پایگاه نظامی مناس را که دراختیار نظامیان آمریکایی می باشد، تعطیل َکند.  تعدادی از نمایندگان مجلس قانونگذاری قرقیزستان در این مورد ابراز نظر کرده اند که فشرده ای از این اظهار نظر ها را تقدیم می کنیم.
بوریس ساف : در زمینه تصمیم دولت قرقیزستان باید گفت که برای ما این تصمیم غیر منتظره نبود و ما با افکار و اندیشه های مردم آشنا هستیم و خوب می دانیم که مردم کشور ما خواستار تعطیلی پایگاه مناس می باشند. از نظر ما نظامیان آمریکایی وظیفه خود را انجام داده اند و باید خاک قرقیزستان را ترک کنند. من از تصمیم دولت در زمینه تعطیلی پایگاه هوایی مناس حمایت می کنم.
باشی بیک آخوند اف : بنده از اظهارات سیاسی رئیس جمهوری کشورمان مبنی بر تعطیلی پایگاه هوای مناس حمایت می کنم. امیدوارم که پس از این اقدام سیاسی، دولت قرقیزستان نیز تصمیم خویش را اعلام و برنامه عملی تعطیلی پایگاه مناس تدوین شود. ما به عنوان فراکسیون حزب کمونیست قرقیزستان در سال 2001 که مساله استقرار نظامیان آمریکایی در فرودگاه مناس مطرح شده، با آن طرح مخالفت کردیم.

علیرغم مخالفت ما دولت قرقیزستان این طرح را پذیرفت. در سال های بعد نیز بارها فراکسیون حزب کمونیست در پارلمان طرح تعطیلی پایگاه هوایی مناس را مطرح کرد. ما گزارشی به مجلس ارائه کردیم که بر اساس آن حضور نظامیان آمریکایی در فرودگاه مناس بیشتر از آنکه منافعی برای قرقیزستان و اقتصاد آن داشته باشد خسارات به بار می آورد. به همین دلیل ما از تصمیم دولت مبنی بر تعطیلی پایگاه هوایی مناس حمایت می کنیم. شاید قرقیزستان از حضور نظامیان آمریکایی چند میلیون دالری سود کسب کرده باشد، اما زیان معنوی حضور نظامیان آمریکایی برای کشور ما به مراتب بیشتر از منافع اقتصادی این پایگاه باشد.
حاجی مراد کاراکمازاف : مساله تعطیلی پایگاه هوایی مناس که در مذاکرات اخیر قربان بیک باقی اف و دمیتری مدودف (روسای جمهور قرقیزستان و روسیه) درمسکو مورد بررسی قرار گرفت و در پی آن باقی اف تصمیم دولت قرقیزستان مبنی بر تعطیلی این پایگاه را اعلام کرد، سالها قبل در مجالس گذشته نیز در دستور کار قرار گرفته بود. من یاد دارم که در مجلس قبلی چهار کمیته پیگیری این موضوع را بر عهده داشتند و بنده نیز رئیس یکی از این کمیته ها بودم. در آن زمان هر چهار کمیته مجلس طرح تعطیلی پایگاه هوایی مناس و خروج نظامیان آمریکایی را تهیه کرده بودند؛ اما هر بار با بهانه های مختلف این کار به مرحله اجرا نمی رسید. شاید گرفتن این تصمیم سیاسی برای دولت در آن شرایط سخت بود . اما امروز ما معتقدیم که رئیس جمهوری قرقیزستان به موقع اقدام کرد و مجلس نیز از این طرح حمایت خواهد کرد. حمایت پارلمان از تصمیم دولت موجب تقویت جایگاه حکومت خواهد شد و در هماهنگی و تفاهم با دولت قرقیزستان از راههای کاملا قانونی به حضور نظامیان آمریکایی در کشور خود پایان خواهیم داد.
نارین بیک ملابایف : در زمینه بیانیه سیاسی اخیر رئیس جمهوری قرقیزستان مبنی بر بستن پایگاه هوایی مناس و خروج نظامیان آمریکایی از کشور ما باید گفت که این اقدام کاملا منطقی و درست می باشد. من نیز به عنوان نماینده مجلس از این تصمیم حمایت می کنم. به این دلیل که قرار گرفتن قرقیزستان بر روی دو چوکي عملی کاملا بی معنی و غیر اخلاقی به حساب می آید؛ زیرا ما با روسیه روابط دوستانه چندین ساله داریم و مناسبات قرقیزستان با این کشور نیز بر اصول احترام متقابل استوار می باشد.

اکنون بیش از یک میلیون نفر ازمردم قرقیزستان در روسیه کار می کنند. و نزدیک به یک میلیارد دالر درآمد به داخل کشور قرقیزستان می فرستند. این رقم مساوی با کل بودجه سالانه دولت بیشکک می باشد. در قرقیزستان زبان روسی به عنوان زبان دوم دولتی داری مقام و جایگاه می باشد.
از نظر ما آمریکا نتوانست امید و آرزوهای مردم ما را برآورده سازد. زیرا از نظر اقتصادی آمریکا برای قرقیزستان کاری انجام نداد. سئوالات زیادی در این زمینه مطرح می شود که چرا دولت گرجستان از نگاه جمعیت با قرقیزستان تقریبا یکسان است، باید دارای بودجه بيست وچهار میلیارد دالری باشد اما کشور ما فقط یک میلیارد دالر بودجه دارد.
من معتقدم که اگر آمریکا واقعا قصد کمک به اقتصاد ما را داشت کارهای زیادی می توانست انجام دهد. حتی با استفاده از امکانات و جاذبه های توریستی دریاچه کوهستانی اسق کول می شد این منطقه را به مرکز مهم گردشگری تبدیل کرد. همانند مناطق گردشگری ترکیه و مشخصا آناتولی. اما آمریکا طی این سالها ترجیح می داد که روزانه 20-15 میلیارد دالر را هزینه جنگ عراق کند. زمان خروج نظامیان آمریکایی از کشور ما فرا رسیده است.

زیرا آنان زمانی که در سال 2001 به قرقیزستان آمدند قرار بود تنها یک سال بمانند. اما اینک هشت سال است که در کشور ما حضور دارند و قصد ترک قلمرو قرقیزستان را ندارند. به همین علت ما از تصمیم رئیس جمهوری قرقیزستان مبنی بر تعطیلی پایگاه هوایی مناس حمایت می کنیم.
رومان شین : از اینکه دولت قرقیزستان چنین تصمیمی اتخاذ کرده است، ابراز رضایت می کنم. می بایست سالها قبل مساله پایان دادن به حضور نظامیان آمریکایی در قرقیزستان را حل می کردیم. اگر شهروندان به یاد داشته باشند نمایندگان مجلس قبلی از جمله حاجی مراد کاراکمازاف، تغایف و اینجانب بارها درخواست تعطیلی پایگاه هوایی مناس را مطرح کرده بودیم.
به نظر من آمریکا طی هشت سال حضور نظامی خویش در قرقیزستان هیچ کار مفیدی برای کشور ما انجام نداد. حتی حادثه کشته شدن ایوانف (تبعه قرقیزستانی) به دست نظامیان آمریکایی در پایگاه هوایی مناس که خشم و نفرت افکار عمومی در قبال این جنایت آمریکایی ها را فراهم ساخت، بدون پاسخ ماند.
یکی از اندیشمندان گفته بود که اگر خدا می خواهد آمریکا را مجازات نماید، به این کشور توفان، حوادث و بلایای طبیعی را می فرستد, اما اگر بخواهد دیگران را مجازات نماید بر سر آنان آمریکا را می فرستد. ما همواره طرفدار حفظ روابط نزدیک با روسیه و دوری از آمریکا بودیم، زیرا که به جز روسیه دیگر هیچ کشوری به ما در چنین شرایط سخت کمک نخواهد کرد. ما از دولت قرقیزستان برای چنین اقدامی تقدیر و تشکر می کنیم و در صورت مطرح شدن این موضوع در مجلس حمایت خویش را اعلام خواهیم کرد.
خانم ژالدوز رحمالدین آوا : ما همواره از سیاستهای رئیس جمهوری و دولت قرقیزستان حمایت به عمل خواهیم آورد. از این رو اظهارات باقی اف مبنی بر تعطیلی پایگاه هوایی مناس اقدام کاملا منطقی و به موقع می باشد. قرار بود نظامیان آمریکایی یک سال در قلمرو قرقیزستان بمانند که متاسفانه هشت سال است آنان به حضور نظامی خویش ادامه می دهند.  شاید در آغاز مبارزه ضد تروریستی؛ دولت قرقیزستان تصمیم درستی گرفت و برای کمک به این روند پایگاه هوایی مناس را به نظامیان آمریکایی واگذار نمود. اما امروز باید به فعالیت این پایگاه پایان داد. تنها یادآوری حادثه قتل ایوانف مردم قرقیزستانی در پایگاه هوایی مناس و خشم افکار عمومی از این جنایت و بی اعتنایی فرماندهی نظامی آمریکا به درخواست قانونی قرقیزستان حاکی از مواضع متکبرانه دولت واشنگتن است که جان مردم دیگر کشورها هیچ ارزشی برای او ندارد.
تابالدی آراز علی اف : من از مدتها قبل در انتظار چنین تصمیم دولتِ قرقیزستان بودم. طی هشت سال حضور خویش در قرقیزستان نظامیان آمریکایی به جای سود زیانهای فراوانی به محیط زیست کشورها ما وارد نمودند. آنان همچنین با حرکتهای متکبرانه در شهرهای ما و استفاده از مصونیت قضایی خویش موجبات خشم و تنفر مردم را فراهم نمودند. حرکتهای نظامیان آمریکایی از نگاه اخلاقی مغایر با آداب و رسوم زندگی مردم قرقیزستان است. همچنین حادثه قتل يک نفر قرقیزستانی در داخل پایگاه هوایی مناس که بالاخره هیچ کسی برای این جنایت پاسخگو نشد. همه این موارد حاکی از این واقعیت است که نظامیان آمریکایی باید هر چه زودتر خاک کشور ما را ترک کنند. من فکر می کنم که مردم قرقیزستان نیز از این تصمیم دولت حمایت خواهد کرد. منبع : فرغانه رووريانووستي.


February 8th, 2009


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
مسایل بین المللی